Samso:

Ένα νησί βασισμένο 100% στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το Samso, ένα απομονωμένο σχετικά νησί με 4.300 κατοίκους, κατάφερε μέσα σε 10 χρόνια να γίνει ενεργειακά αυτόνομο, βασιζόμενο 100% σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Η στρατηγική της δημοτικής αρχής ξεκίνησε από το να κάνει τους κατοίκους του νησιού συμμέτοχους σ’ αυτήν την προοπτική. Για το λόγο αυτό έγιναν συστηματικές προσπάθειες ενημέρωσης του κοινού για τα πλεονεκτήματα της πράσινης ενέργειας.

Στη συνέχεια δρομολογήθηκε ένα πολύ φιλόδοξο για το μέγεθος του νησιού επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 55 εκατομμυρίων ευρώ εκ των οποίων μόνο τα 8 εκατομμύρια προέρχεται από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους. Το υπόλοιπο ποσό καλύφθηκε από το Δήμο που συνομολόγησε σχετικό δάνειο, τους συνεταιρισμούς, τις τοπικές επιχειρήσεις και απλούς πολίτες που μπορούσαν να κατέχουν ακόμη και μικρό αριθμό μετοχών στο επενδυτικό σχήμα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η αναλογία της επένδυσης για κάθε κάτοικο ήταν περίπου 12.000 ευρώ στα 10 χρόνια. Υπολογισμοί που έχουν γίνει δείχνουν ότι το εισόδημα των κατοίκων αυξήθηκε 3000 ευρώ το χρόνο, εάν συνυπολογιστούν, η εξοικονόμηση ρεύματος, θέρμανσης και μεταφορικού κόστους. Μέσα από αυτήν την προσέγγιση, ένα νησί με σχετικά υψηλό δείκτη γήρανσης, πληθυσμιακή αφαίμαξη και δυσοίωνες αναπτυξιακές προοπτικές, φαίνεται ότι αλλάζει πορεία. Η στρατηγική αυτή στηρίζεται στη φιλοσοφία ότι εάν παλαιότερα ο πλούτος στηρίζονταν στο χρυσό, ή στο πετρέλαιο πιο πρόσφατα, σήμερα ο πλούτος ταυτίζεται με την κιλοβατώρα.

Στο πλαίσιο των επενδυτικών πρωτοβουλιών εγκαταστάθηκαν 11 ανεμογεννήτριες στην στεριά και 10 στη θάλασσα, οι οποίες δημιούργησαν ένα μεγάλο αιολικό πάρκο. Με τις υποδομές αυτές καλύπτεται το σύνολο των αναγκών του νησιού σε ηλεκτρική ενέργεια, ενώ ταυτόχρονα πωλούνται σημαντικές ποσότητες ρεύματος στην ενδοχώρα της Δανίας. Σε πολλά από τα μικρά χωριά του νησιού λειτουργούν συστήματα τηλεθέρμανσης με τη μορφή συνεταιρισμού που έχουν ως υλικό καύσης το άχυρο. Σε άλλες περιοχές καλλιεργείται ελαιοκράμβη με την οποία παράγονται καύσιμα και λιπαντικά για τα γεωργικά μηχανήματα. Τα υπολείμματα χρησιμοποιούνται ως τροφή για τις κτηνοτροφικές μονάδες ενώ το άχυρο αξιοποιείται στις μονάδες τηλεθέρμανσης. Ταυτόχρονα στο επίπεδο των κατοίκων υπήρξε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα για την αντικατάσταση των κουφωμάτων προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες θέρμανσης. Οι βιολογικοί καθαρισμοί των οικισμών του νησιού στηρίζονται επίσης σε ρεύμα που παράγεται από αιολική ενέργεια με αποτέλεσμα οι δημότες να πληρώνουν μειωμένα τέλη. Επιπλέον αξιοποιούνται στο έπακρο τα ηλιακά συστήματα παραγωγής ενέργειας, καθώς και η γεωθερμία.

Με τα έσοδα των παραπάνω επενδύσεων η Κοινότητα ίδρυσε την Ενεργειακή Ακαδημία του νησιού με στόχο την ενημέρωση, την κατάρτιση και την έρευνα επάνω σε ενεργειακά ζητήματα. Κάθε χρόνο η Ακαδημία δέχεται χιλιάδες επισκέπτες όχι μόνο από την Ευρώπη αλλά και από όλο τον κόσμο, προκειμένου να τους ενημερώσει για τα επιτεύγματα της όλης προσπάθειας. Ταυτόχρονα, στον ίδιο χώρο λειτουργεί έκθεση που έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα, ενώ το κτίριο στηρίζεται ενεργειακά στην ηλιακή ενέργεια και είναι σχεδιασμένο με τις αρχές της αειφορίας. Στον περιβάλλοντα χώρο παράγεται υδρογόνο το οποίο λειτουργεί ως καύσιμο ενός πιλοτικού οχήματος.
Κλείνοντας, το συμπέρασμα που αποκομίστηκε ήταν ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα του νησιού ήταν η δραστηριοποίηση και συμμετοχή των κατοίκων του νησιού στην προσπάθειά τους να αλλάξουν τις αναπτυξιακές προοπτικές του τόπου τους.